Categorie: Software & Apps

Wat is nieuw in Android 15 – en hoe haal je alles uit de nieuwste functies

Android 15 is de nieuwste versie van Google’s mobiele besturingssysteem (uitgekomen in 2024) en biedt volop verbeteringen voor je smartphone. Zowel op het gebied van privacy en beveiliging als op gebruiksgemak zie je nieuwe mogelijkheden. Hieronder zetten we de belangrijkste vernieuwingen op een rij en leggen we uit hoe je ze gebruikt.

Satellietberichten voor noodgevallen

Android 15 ondersteunt nu berichten via satelliet (SOS): als je geen mobiel bereik of Wi-Fi hebt, kun je toch berichten (zoals noodberichten) verzenden. Met name recente toestellen (zoals de nieuwste Pixel-telefoons) kunnen tekstberichten via een satellietsysteem verzenden. Dit is handig bij uitstapjes naar afgelegen gebieden of noodgevallen. Hoe het werkt: als je telefoon geen signaal ziet, geeft de telefoon in het meldingenpaneel de optie om een satellietverbinding te maken. Je kunt dan (meestal in samenwerking met een speciale app of via de berichten-app) vragen om hulp. Check vóór je vertrekt eerst of je toestel ondersteuning biedt en volg de instructies op het scherm.

Passkeys in plaats van wachtwoorden

Een grote stap in Android 15 is de introductie van passkeys (sleutelparen). Dit is een nieuwe manier inloggen zonder traditionele wachtwoorden: je telefoon gebruikt een veilige sleutel (bijvoorbeeld gekoppeld aan jouw vingerafdruk of PIN) om in te loggen bij websites of apps. Het voordeel is dat je geen wachtwoorden hoeft te onthouden of typen. Als je website of app passkeys ondersteunt, kun je bij het inlogscherm kiezen voor ‘inloggen met telefoon’ en bevestig je met je biometrie. Hierdoor zijn je accounts extra veilig (zonder kans op gejatte wachtwoorden) en snel toegankelijk met één tik.

Privacy en app-machtigingen

Android 15 introduceert nieuwe privacytools om je gevoelige gegevens beter te beschermen. Zo krijg je schermafbeeldingen die gevoelige content afschermen, en een duidelijk overzicht van welke apps toegang hebben tot camera, microfoon of locatie. Controleer hiervoor je Instellingen onder ‘Privacy’. Je kunt per app instellen of deze altijd, alleen tijdens gebruik of nooit toegang heeft. Er komt ook een “Privacy Dashboard” waarin je al deze toestemmingen in één oogopslag ziet. Daarnaast voegt Android 15 soms automatisch permissies inactief als je ze lange tijd niet gebruikt. Belangrijk: door deze nieuwe opties heb je meer controle. Ga er even doorheen na de update en schakel onnodige toegang uit.

Multitasking en productiviteit

Android 15 maakt multitasking op grotere schermen (zoals tablets en foldables) handiger. Er zijn nieuwe functies zoals App-paren: hiermee kun je twee apps koppelen op je startscherm. Tik je eenmaal op dat koppelicoon, dan openen beide apps direct in gesplitst scherm, zodat je bijvoorbeeld tegelijk YouTube kunt kijken en aantekeningen maken. Ook is er een Pinnable taskbar voor tablets: je kunt je favoriete apps vastpinnen zodat ze altijd zichtbaar zijn onderaan het scherm. Dit zorgt voor sneller schakelen tussen apps tijdens het werken. De taakbalk kun je verbergen als je ruimte nodig hebt, en weer tonen met één veeg.

  • Hands-on: Wil je een app-koppel maken? Tik lang op het startscherm, kies ‘Apps koppelen’ (of vergelijkbaar) en selecteer de twee apps. Sleep vervolgens het nieuwe koppelicoon waar je het wilt hebben.
  • Tip voor grote schermen: Als je veel apps tegelijk gebruikt, biedt Android 15 ook de mogelijkheid om meerdere apps in split-screen te bewaren voor later gebruik.

Battery en energiebeheer

Hoewel Android al adaptief batterijbeheer kent, helpt Android 15 nog iets meer bij het besparen van stroom. De achtergrondprocessen van ongebruikte apps worden nog strenger gereguleerd en er zijn verbeteringen in spraak- en luchtmodusgebruik. Ga naar Instellingen > Accu om te zien welke apps veel energie gebruiken. Android kan je voorstellen om sluimerende apps in slaapstand te zetten (slaapstand treden automatisch in na een paar dagen geen gebruik). Ook kan je hier de slimme energiebesparingen inschakelen als je dit handig vindt. Nieuw is vaak het advies om apps up-to-date te houden, omdat updates soms energiebesparingen bevatten.

  • Sommige modellen: Sommige merken voegen extra batterijfunctie toe, zoals een noodmodus (“batterijbesparingsmodus”) waarmee je alleen de meest noodzakelijke functies gebruikt voor maximale accuduur.

Overige vernieuwingen

  • Private Space: Android 15 biedt (op ondersteunende toestellen) de mogelijkheid om een Privéruimte te maken. Dit is een apart gebruikersprofiel met extra beveiliging, waar je gevoelige apps (zoals bankieren of gezondheid) kunt neerzetten. Alles wat je daar doet blijft verborgen voor de hoofdgebruiker. Activeer dit via Instellingen onder ‘Privacy en beveiliging’.
  • Diefstalbeveiliging: Er zijn verbeterde tools om diefstal te voorkomen. Android 15 heeft functies als ‘Diefstaldetectie’ en extra vergrendelopties wanneer iemand een verkeerde pin invult. Zet deze aan via Instellingen > Beveiliging om ongewenst resetten tegen te gaan.
  • Scherm en camera: Voor de fotofanaten: Android 15 verbetert automatische nachtzichtverbeteringen (Low Light Boost) en geeft apps meer controle over flitsinstellingen en andere camerafuncties. Je merkt slimmere fotografie vooral in donkere situaties.
  • Updates: Vaak vind je na de update een nieuw menu-item onder Instellingen > Systeem > Software-update: “Controleren op updates”. Hier zie je of je toestel klaar is voor Android 15 of toekomstige updates. Raadpleeg daar ook eventueel de support-pagina’s van je toestel voor specifieke instructies.

Kortom: Android 15 draait om meer privacy, beveiliging en slimme multitasking. Neem na de update even de tijd om de nieuwe privacy-instellingen en multitasking-opties te verkennen. Verbind vaak gebruikte apps met App-paar, pas je machtigingen aan en activeer satellietberichten bij nood. Zo haal je het maximale uit je telefoon en benut je alle nieuwe mogelijkheden.

Hoe gebruik je AI-tools zoals ChatGPT in je dagelijks leven – praktische toepassingen voor beginners

Wat zijn AI-tools? AI-tools zijn softwareprogramma’s die gebruikmaken van kunstmatige intelligentie om taken voor je uit te voeren. Denk aan taalmodellen zoals ChatGPT van OpenAI, maar ook vergelijkbare diensten (Google Bard, Microsoft Copilot, enzovoort). Deze tools begrijpen én genereren tekst op basis van jouw vragen of opdrachten. Je vindt ze vaak via websites of apps: bijvoorbeeld de webinterface van ChatGPT (via chat.openai.com) of de nieuwe ChatGPT-apps voor je smartphone. Ook sommige productiviteitstools (zoals tekstverwerkingsprogramma’s) hebben inmiddels ingebouwde AI-assistenten. In de praktijk betekent dit dat je computer of telefoon extra slim wordt en jou kan helpen met schrijven, informatie ophalen of zelfs ideeën bedenken.

Waar vind je AI-tools? De bekendste is ChatGPT (te vinden op OpenAI’s site). Daarnaast heeft Google “Bard” en Microsoft heeft “Copilot” geïntegreerd in Windows en Office. Veel bedrijven voegen AI-ondersteuning toe aan hun apps: bijvoorbeeld tekst- en e-mailprogramma’s kunnen nu slimme suggesties doen. Ook zijn er speciale apps (Android, iOS) waarmee je kunt chatten met AI. Zoek bijvoorbeeld in de app-store naar “AI chatbot” of “AI writer”, of kijk in de instellingen van apps als Gmail of Google Docs. Vaak is het al gratis; soms moet je inloggen met een account.

AI in e-mails en teksten gebruiken: Eén van de handigste toepassingen is hulp bij schrijven. Krijg je geen tekst op papier? Geef in ChatGPT een opdracht als “Schrijf een voorbeeld-e-mail om een afspraak te annuleren” of “Herschrijf deze zin formeel”. De AI kan dan snel een concept opstellen of je zinnen nakijken. Je kunt ook vragen om bullet-pointlijsten of kernpunten van een tekst te maken. Stel bijvoorbeeld: “Herschrijf deze e-mail in nette zakelijke toon” of “Vat de belangrijkste punten uit deze tekst samen”. Dit bespaart je tijd en moeite, vooral als je niet zeker weet hoe je iets moet verwoorden.

  • Voorbeeld: Je kunt een concept-e-mail tikken en ChatGPT laten finetunen. Bijvoorbeeld: “Zorg dat deze e-mail vriendelijker klinkt” of “Maak het korter tot maximaal 150 woorden”.
  • Opmerking: Controleer altijd zelf even of de inhoud klopt en geen onbedoelde fouten bevat.

Samenvattingen maken: Heb je een lang document of artikel? AI kan in één keer samenvatten wat de hoofdlijnen zijn. Kopieer de tekst in de chat of geef een link en vraag: “Geef me een beknopte samenvatting”. Je krijgt dan vaak binnen seconden een lijstje of korte alinea met de kernideeën. Dit is handig bij studie, werk of het doornemen van nieuws. Let er wel op dat de samenvatting niet per se alle nuances bevat; gebruik het vooral om snel te overzien waar het over gaat.

  • Tip: Vraag expliciet om het aantal woorden of een bepaalde structuur. Bijvoorbeeld: “Vat dit artikel in 100 woorden samen” of “Maak een bullet-list van de belangrijkste punten”. Een duidelijke opdracht (prompt) helpt de AI het gewenste formaat te volgen.

Leren en studeren: Stel dat je iets nieuws moet leren. AI-tools kunnen complexe onderwerpen in begrijpelijke taal uitleggen. Vraag bijvoorbeeld “Leg uit hoe fotosynthese werkt, maar dan simpel” of “Geef me vijf quizvragen over de Tweede Wereldoorlog”. ChatGPT kan in meerdere talen uitleggen, voorbeelden geven en zelfs begrippen vergelijken. Voor leerlingen of studenten is het een extra leerhulp naast boeken of klas. Je kunt ook nieuwe woordjes leren, moeilijke definities laten herformuleren of stap-voor-stap oplossingen voor rekenvragen laten uitleggen. Let op: Laat de AI geen exacte antwoorden op toetsvragen geven zonder eerst zelf te denken, anders leer je er minder van.

  • Voorbeeld: Vroeg ChatGPT: “Ben ik klaar voor mijn natuurkunde-examen? Geef me een korte uitleg en oefenvragen over zwaartekracht.” Het geeft dan uitleg en stelt er een paar voorbeeldvragen bij.

Brainstormen en creativiteit: AI is uitstekend in het genereren van ideeën. Heb je bijvoorbeeld een cadeau nodig, nieuwe recepten, of een thema voor een feestje? Geef wat context en laat AI met suggesties komen. Bijvoorbeeld: “Ik organiseer een budgetvriendelijk vrijgezellenfeest in de winter. Noem 5 originele ideeën.” of “Bedenk 3 maaltijdsuggesties voor een vegetarisch diner.” Je krijgt meestal een aantal concrete voorstellen waar je zelf verder mee kunt. Voor schrijvers kan ChatGPT helpen bij een creatieve start: prompt het om personages, verhaallijnen of plotwendingen te verzinnen. Zo’n brainstorm is snel en maakt nieuwe invalshoeken zichtbaar.

  • Praktisch voorbeeld: “Ik wil een artikel schrijven over duurzaamheid. Wat zijn mogelijke invalshoeken en titels?” De AI kan dan een lijst met thema’s en pakkende titels geven.

Reisplanning: AI-tools kunnen je ook helpen bij het plannen van een reis. Heb je een nieuwe bestemming op het oog? Vraag bijvoorbeeld: “Geef een 5-daags reisadvies voor Barcelona met een beperkt budget.” of “Wat zijn leuke dagjes uit rond de Veluwe?”. ChatGPT verzamelt informatie over bezienswaardigheden, reisroutes, en budgettips. Let wel op dat AI-informatie soms niet actueel is: controleer altijd actuele reisadviezen, openingstijden of coronamaatregelen via officiële bronnen. Maar het is een snelle manier om een basisplan te maken.

Heldere prompts voor betere resultaten: Hoe duidelijker jij je opdracht formuleert, hoe beter de AI begrijpt wat je wilt. Geef voldoende details zoals onderwerp, toon en lengte. In plaats van “Schrijf iets over de herfst”, kun je beter vragen: “Schrijf een inspirerende Instagram-tekst van 50 woorden over herfstkleuren en wandelen in het bos.” Je kunt ook aangeven in welke vorm je het antwoord wil: bijvoorbeeld “Maak er een lijstje van” of “Schrijf in de vorm van een verhaal.” Het stellen van vervolgvragen helpt ook: je kunt een antwoord aanpassen door te reageren met “Korter”, “meer feiten”, of “leg het simpel uit voor een kind”. Op die manier stel je een soort dialoog op die de informatie steeds verfijnt.

Let op privacy: Hoewel AI heel handig is, moet je opletten met wat je deelt. Geef nooit gevoelige persoonlijke gegevens zoals je burgerservicenummer, adres, wachtwoorden of financiële informatie aan een AI-chatbot. De makers (zoals OpenAI) bewaren conversaties om de service te verbeteren, dus hou het veilig en anoniem. Vermijd ook medische of juridische adviezen: AI kan fouten maken of niet alle nuances kennen. Gebruik het niet voor privézaken die je echt geheim wilt houden. Bij spraakassistenten (waar we later op ingaan) geldt hetzelfde: bekijk hoe je jouw stemopnames kunt beheren in de instellingen. Algemene tip: zie AI als een slimme assistent, maar blijf zelf de baas over je eigen gegevens en controleer altijd de output.

AI-tools kunnen je leven een stuk makkelijker maken – van e-mails schrijven tot creatieve inspiratie – zolang je helder en verstandig instructies geeft en voorzichtig bent met privacy.

© 2025 HowToTech

Thema gemaakt door Anders NorenBoven ↑